Drempel tweede helft

Drempel

Er zit een enorme drempel voor de tweede helft van het kleed. Ik neem me voor, ik stel uit, ik doe eerst iets anders, het lijkt een berg…

Had ik eindelijk het nieuwe weefraam in elkaar, was ik eindelijk begonnen aan de schering, had ik eindelijk, eindelijk de ophaler in orde – van te voren dacht ik: hoe heb ik het eigenlijk de eerste keer gedaan (??), had ik eindelijk de eerste inslagen gemaakt van links naar rechts, van rechts naar links. Er waren steeds onderbrekingen, ik moest steeds stappen terug.

Toen de schering er op zat

Toen de schering er op zat, één lange draad in 568 windingen, ontdekte ik twee fouten, en later nog een derde! Drie keer had ik de draad verkeerd om gewikkeld, bovenlangs in plaats van onderlangs (of andersom). Daar zitten ze dus gekruist. Moet het nu weer helemaal over? Ben ik dan nog geen stap verder? Of kan ik de fouten herstellen zonder het hele proces terug te draaien? Met het risico dat de lange draad, iets van 1850 meter(!), door de war raakt, in de knoop komt?

Ik heb het risico genomen, het is goed afgelopen.

Had ik me er eindelijk toe gezet de ophaler in orde te maken

Drempel, drempel… Had ik me er eindelijk toe gezet de ophaler in orde te maken, dat wil zeggen: ik had alle draden die in de oneven regel boven moeten komen te liggen door middel van lussen met de ophaler verbonden.

De ophaler

Ik weef 2 om 2: twee horizontale draden weef ik eerst onder dan boven twee verticale langs (zie afbeelding). Met een stok kan ik de Tekening: 2 om 2 draden weveneven paren boven halen. Met een andere stok, de ophaler, trek ik de oneven paren omhoog. De oneven paren hangen in lussen aan de ophaler. Die lussen zijn nodig, zodat er ruimte is om te weven als ik de stok omhoog trek die de even paren draagt.
Bij de eerste helft van het kleed waren de lussen niet allemaal even lang, en de helft van de lussen had ik van iets dikker koord gemaakt, omdat het dunne op was. Er zit meer dan 30 meter koord in die rij lussen, aan één klosje had ik niet genoeg. De dikkere lussen bleven kleven aan de schering en het was elke keer een heel karwei om alle oneven paren boven te krijgen voor ik aan de volgende inslag kon beginnen.
Het naar boven trekken van de ophaler, het langdurig optillen terwijl ik de paren losmaakte, kon weleens mede debet zijn aan mijn overbelaste schouderspier.

Ik had de ophaler nu weer net zo gemaakt, maar toen ik klaar was, hield ik twijfels. Uiteindelijk heb ik toch alles er weer af gehaald, dunner koord gekocht, dit zo glad mogelijk aan het andere stuk koord vastgenaaid (i.p.v. met een knoopje, zoals in de eerste versie), dit alles ook om zo min mogelijk slijtage te veroorzaken aan de schering, waar de lussen telkens weer langs schuren. Ik heb de ophaler toen op een andere manier omwikkeld, om één stok in plaats van twee stokken, en met een lat ertussen om dezelfde maat aan te houden. Het resultaat is dat de ophaler nu lichter is en soepeler loopt. Dat wel.

ophaler tweede helft

ophaler maken tweede helft

ophaler tweede helft

Ik was zelfs al begonnen met weven

Ik was zelfs al begonnen met weven, de eerste rand, in sumakh. De schering stond al heel strak en trok hard aan de bomen waar hij omheen gewikkeld was. Toen heb ik, terwijl het raam ingespannen was, aan weerszijden nog gaten bij geboord en de onderste haak waar de boom in ligt iets naar boven verplaatst. Ook niet zonder risico! Een heel gedoe, maar wel gelukt.

sumakh en verplaatste steigersteun

Nu kan ik dus verder

Nu kan ik dus verder. Ik kan gaan knopen. Ik zou nu geen drempel meer hoeven voelen. Ik kan nu gewoon aan het werk. De voorbereidingen zijn klaar.

Maar toch voel ik nog steeds die drempel, ik stel uit, doe andere klussen, schrijf dit op.

17 maart 2023

 

Tweede helft

Tweede helft

Daar gaan we weer! Het nieuwe raam gaat ingespannen worden met de schering. Ik zat ertegenaan te hikken, want het is weer het begin van een paar jaar werk. Maar er zijn genoeg bolletjes jute geverfd, het patroon voor de linkerkant van het kleed ligt eronder. Gaan dan maar!

Het weefraam ligt klaarkladje met berekening van het aantal wikkelingen

Ik dacht dat ik 556 wikkelingen had gemaakt in de eerste helft, maar nu ik de draden nog eens tel en over tel, blijken het er 568! De doorgeknipte draden aan de uiteinden van de eerste helft van het kleed zijn per vier bij elkaar geknoopt. De berekening maak ik, zoals mijn slechte gewoonte is, natuurlijk op een of ander blaadje dat toevallig in de buurt ligt, klaar om het weer kwijt te raken.

De bolletjes geverfde jute liggen naast het weefraam De eerste windingen zitten erom

De bolletjes jute liggen (gewassen, gebeitst, geverfd) netjes opgerold klaar. Er waren tussendoor nog heel veel overwegingen, obstakels en oponthoudjes waar ik niemand mee vervelen wil. Het begin is er (weer).

De eerste helft bewaren en een nieuw weefraam

De eerste helft bewaren en een nieuw weefraam

Ik had de helft van het kleed, die nu af is, een poosje opgerold op de vloer liggen. Op de site van het Textielmuseum in Eindhoven las ik over het bewaren van kleden. Vouwen en plooien in het kleed kunnen tijdens het liggen beschadigingen veroorzaken. Mijn kleed vormt geen gelijkvormige rol, doordat de lengte van de wolknopen niet overal hetzelfde is.

De eerste helft van het kleed op het oude raam, en een nieuw raam ervoor

Daarom heb ik besloten het kleed op het weefraam te bewaren, daar hangt het nu overheen. Zo blijft het ook goed geventileerd. Bij wol moet je opletten dat er geen mot bij komt! Ik moet alleen het rondhout waarop het hangt nog met iets omhullen, omdat hout zuurhoudend is en dat kan ook weer het kleed aantasten. Hiervoor kan ik ook katoen gebruiken, lees ik op een site van Monumentenwacht Vlaanderen (geraadpleegd op aanbeveling van het Textielmuseum, interessant!).

Moest ik natuurlijk wel een nieuw raam maken voor de tweede helft, zie de afbeelding hierboven rechts. Links hangt het oude kleed verborgen voor het licht onder een oude dekbedhoes. Het nieuwe weefraam is iets hoger, dat is niet expres, gewoon per ongeluk een andere maat balkjes gekocht 😉

Wisselen, weven en knopen

Wisselen en weven

Ik heb dit filmpje toch maar 2x versneld omdat het anders helemaal te lang wordt. Dit is het wisselen van de scheringdraden. Om de twee draden weef ik er twee doorheen. Je ziet hoe ik de achterste dradenparen naar voren haal. Aan de rechterkant wikkel ik met een wollen draad een paar maal achtjes om de draden daar, als rand van het kleed. Vervolgens weef ik twee draden.

 

In werkelijkheid ben ik hier zes minuten bezig, valt me nog mee.

Knopen

Zo langzaam, zo dus. Hier zie je het knopen, elke regel zo’n 140 knopen op een rij.

 

Als alle knopen gelegd zijn, wissel ik de scheringdraden weer om, de voorste gaan naar achteren, twee draden weven en dan weer knopen.

En zo almaar door…

 

Eindelijk begin ik met weven

Eindelijk begin ik met weven!

Het is juli 2020. Ik heb genoeg jute en wol klaar om aan het eigenlijke werk te beginnen: het weven en knopen van het grasvloerkleed. De jute is gewassen en geel en groen gekleurd in natuurlijke verfprocessen, de wol is gewassen, gesponnen, getwijnd en ook geel en groen geverfd.

Ik begin met een rand, ik zag dat op een youtube filmpje https://youtu.be/-Ywu7jGd56o  , en het lijkt me toch wel aardig om met zo’n sierrand te beginnen voordat ik met het grove knoopwerk aan de gang ga. Het lijkt me een mooie overloop tussen de vloer en het kleed.

Een geweven rand

De steek die aaneengesloten doorloopt heet (kennelijk) sumakh. Ik geloof dat die steek stevigheid aan het begin geeft. De latjes heb ik door de scheringdraden gestoken, om de onderkant recht te houden en om de dradenparen een beetje op hun plaats te houden. Dat werkt aardig.

Ik wil niet zeggen: ik doe maar wat, want ik heb me zo goed ik kon voorbereid op elk onderdeel van dit project, maar het voelt toch alsof ik op onvaste materie loop. Als het kleed klaar is zal ik pas weten hoe ik het moet doen, wat het effect is van alles, maar dan zal ik hoeveel jaar verder zijn… ?

De ophaler instellen

Nu moet ik de ophaler instellen. Tijdens het opspannen van de scheringdraden heb ik ze een keer laten kruisen, bij de ronde stok. De pare draden lopen over de stok heen. De onpare draden lopen eronder door, maar de moet ik wel naar boven kunnen halen, op het moment dat ik de inslagdraad daar onderdoor wil rijgen. Om en om komen de draden boven, zodat er een weefsel kan ontstaan.

Voor de ophaler rijg ik eerst een koord onder alle onpare draden door.

de draad onder de onpare draden door halende draad loopt onder de onpare draden door

Dan haal ik na elke twee onpare draden een lus naar boven en sla die om twee stokken heen. Die twee stokken met de lussen zijn de ophaler. Alle lussen om de ophaler halen zo in één keer alle onpare draden naar boven, als ik de ophaler omhoog trek.

Toen ik op de helft was, was mijn koord op. Toen had ik al 20 meter! gebruikt. Moest ik weer wachten tot ik nog een klos koord kon kopen.

De lussen om de ophaler voor de helft klaar

Nu is de ophaler  toch af. Er was geen koord van dezelfde dikte te koop, de andere helft van de lussen zijn dus iets dunner, maar dat maakt denk ik niet veel uit, hoop ik.

De ophaler is af

Dan ontdek ik een foutje

Ik heb weer 200 gram nieuwe geel geverfde jute, en ik gebruik die om naarstig verder te wikkelen aan de schering. Dan ontdek ik een foutje: ik heb twee keer achter elkaar een dradenpaar boven de kruisstok langs laten lopen, in plaats van om en om onder- en bovenlangs.

200 gram geel geverfde jute

Ik probeer het eerst zo op te lossen, zonder uit te halen. Dat is een heel gepriegel. Dan ontdek ik nog twee foutjes, veel verder aan het begin. Ik had daar de draad onderlangs om de weefboom heen laten lopen in plaats van bovenlangs. Dat kan echt niet, want dan kan ik het weefsel niet meer om de boom laten rollen, de twee kanten zitten dan namelijk aan elkaar vast, de onderzijde en de bovenzijde.

Hoe kan ik dit over het hoofd hebben gezien? Ik check alles keer op keer, en toch… Het gevolg is dat ik weer moet ontwikkelen tot ongeveer 100 draden, helemaal tot in het groen.

Kijk, al deze bolletjes heb ik weer van het weefraam gehaald.

wel vier bolletjes jute van de uitgehaalde schering

Hieronder een foto van hoe de scheringdraden lopen: onderlangs heen en bovenlangs terug. Hiertussen kan ik zien of er niet een draad kruist, dus per ongeluk schuin van onder naar boven loopt of van boven naar onder. Om het goed te kunnen zien moet ik met mijn neus op de grond liggen; ik ga met mijn hand tussen de draden door om te voelen of ik geen obstructie tegenkom.

Een blik tussen de rondgaande scheringdraden

Goede les, grrrrrr. Ik moet dus geen muziekje meer op de achtergrond hebben, of onderwijl een podcast beluisteren.

Omdat het eentonig werk is, heeft mijn geest de neiging afleiding te zoeken, ook als ik geen muziek luister. Maar ik moet mijn volle concentratie op het werk houden.

Dit is zo’n gedane zaak, die een keer moet hebben, anders neemt hij hem niet meer.

Het opzetten van de scheringdraden

Vandaag ben ik begonnen met het opzetten van de scheringdraden voor mijn vloerkleed. Ik geloof dat het een aantal van 940 moet worden, al kan ik me daar niets bij voorstellen, het lijkt zo veel. Ik heb het uitgerekend op basis van mijn proefkleedje, 49 draden – moest natuurlijk 50 zijn, maar had ik er weer één vergeten – was 13 cm. Mijn berekeningen kloppen niet altijd. We gaan het zien.

Zoals je ziet is mijn weefraam nogal basic. Het kan niet eenvoudiger: een raamwerk van twee lange balken die door drie dwarse latten met elkaar verbonden zijn; onder- en een bovenaan liggen ronde stokken, zodat ik het weefsel door kan rollen, hopelijk. Dat dunne ronde stokje in het midden daar kruis ik de scheringdraden, steeds twee onderlangs / twee bovenlangs.

Mijn eenvoudige weefraam

Onder het raam ligt het patroon, dat is ook nogal simpel. Het toont alleen waar het groen ophoudt en geel begint.

Weefraam met patroon

Per 10 bind ik er een draadje omheen, boven en onder, in de hoop dat ze dan niet door elkaar gaan lopen, wat ik al eens meegemaakt heb in eerdere weefoefeningen. Het is moeilijk om de spanning overal gelijk te houden, omdat het één lange draad is.

De eerste scheringdraden op het weefraamDe eerste scheringdraden

Ik ben nog wel even bezig.

Weefoefeningen

Vorig jaar heb ik als weefoefeningen een drietal sjaals geweven. Dit was de derde en de grootste in die serie: een omslagdoek voor Luisa.

Omslagdoek

Mijn weefraam in vol ornaat

Weefraam met scheringdraden

Omdat ik het elke keer weer vergeet – straks zit er weer een tijd tussen – heb ik foto’s gemaakt van hoe ik de ophaler instel: een draad onder de dradenparen doorhalen die niet over maar onder de kruisstok langsgaan, de tegenovergestelde paren.

De ophaler instellen

Dan haal ik na elk paar een lus naar boven die ik over de ophaalstok rijg. De ophaler is klaar.

De ophaler is klaar

De lussen trekken de dradenparen naar boven die bij de ophaler horen.

De ophaler omhoogtrekken

En hieronder trek ik aan de andere stok, de kruisstok, zodat de andere dradenparen naar boven  komen.

De kruisstok omhoog trekken

De omslagdoek is klaar. Het was een heel karwei. Hij lijkt op deze foto heel mooi gelijk, maar de eerlijkheid gebied mij te verklappen dat er iets heel erg mis was met de spanning. Het zijn niet voor niets: weefoefeningen. De sjaal werd steeds smaller. Later heb ik pas geleerd dat ik de inslagdraad er met een boogje in moet slaan, anders is er geen ruimte voor de draad om op en neer te gaan over de schering, en dan wordt hij dus te strak.

Luisa's omslagdoek hangend

De wybertjes heb ik erop gemaasd. Het ziet er zo wel schattig uit, toch? Die geschulpte randen was ook iets speciaals. Hoe heb ik dat ook weer gedaan? Maar gelukkig heb ik dat voor mijn vloerkleed toch niet nodig.